Una settimana una parolla

Frutti

Una settimana una parolla o duie, o micca, sfidàtevi di e « parolle parolle parolle…

 

Cari amichi, sta settimana un vi parlaraghju micca d’una, ne mancu di duie, ma di tre parolle ! Ie, a tercana so eiu, a so. Or’dunque, si trattara di tre frutti, ma qualessi ? « i fighi ? » Perche ? Perche chi simu amichi e chi si dice : « à l’amicu munda u ficu, è a prasca à u nemicu » e perche chi l’Egizziani adupravanu a legna di a fica da fa e cascie pe i faraoni. Interessante, ma no, un so micca i fighi, un so. No, so e susine, e prasche e e baracucche. Vidarete a leia qui sottu.

 

Cumenciu cum’ella he naturale pa… u mezu !

A prasca. Detta cusi, un si palesa micca a so origine. Ma in Corsica, so duie astre manere di chjama u fruttu : parsica e sopratuttu persica. Videte u puntu ? No ? Va be, vi spiecu. In grecu, si dicia τo περσικoν μηλον (to persikon melon) cioe u fruttu di a Persia (a stessa parolla pudia insigna… u limone ! So scemi sti Grechi !). U nome he passatu in latinu e, in certi lochi di a Corsica, ci he statu cio chi si chjama una metatesa. Aspettate, vi spiecu. Si tratta soladimente d’intervete dui soni. Qui parsica vene prasca. A a pur’fine, a prasca vene da… a China.

I susini so i frutti di l’antica cita di Susa in… Persia. E da induve venianu in verita ? Da a China !

Infine, e baracucche. « A so, que, ghje una parolla araba ». Ne site sicuri ? In talianu, si parla di « albicocco », chi ricolla a l’arabu albarquq. Ma l’Arabi, sta parolla, a tenianu da i Grechi. Questi qui adupravanu πραικόκιον (praikokion) cu u significatu di fruttu primaticciu. Dunque da praikokion, emu avutu u latinu praecoquus. U fattu si sta chi a parolla corsa oghjinca vene da l’arabu ma emu aghjuntu una vucale anaptictica… « Ahu ! Cosa he torna stu cosu ». He semplice : ghje u fattu di mette una vucale tra un gruppu di cunsunanti da facilita a prununzia. Qui, u -atra r e q : *baraquq rifattu in baracucca. In francese, per quelli chi t’anu a voglia di cunsulta u dizziunariu si scrive « anaptyctique ». Ie, esiste stu termine barbaru. E da induve vene stu fruttu ? da… Ie, l’avete induvinatu, da a China ! So forti issi Chinesi, so !

 

Eccu, n’apprufittu per pricavvi a voi e a i vostri, a salute e a pace per l’annu novu e, pe a Corsica, a nascita d’un statutu sputicu messu in ballu da a generazione autunumia. E cusi sia !

Marina Chovin.