Settimanale naziunalistu corsu dapoi 1966

N°2714

da u 16 à u 22 di sittembre 2021

Cultura

Porcu

cochon

le 26/09/2021


bù pà shén yī yàng de duì shǒu , jiù pà zhū yī yàng de duì yǒu
Ùn teme l’aversariu chì pare un diu, temi l’amicu chì pare un porcu.

 

Salute à tutte è à tutti. St’ètima, ci interesseremu à un animale chì tene una piazza assai impurtante ind’u mondu. Vogliu parlà di… « Porca miseria ! u cane ! N’aghju a paura, a sai ». Innò po ! Vogliu parlà di u porcu. « U porcu ! A sai chì à fà bè à i porchi, si perde tempu è lavatura ». Ùn sò micca d’accunsenta, ma hè veru u pruverbiu « Chì cù i porchi si chjina, cù e puce s’arrizza ».

Sò numerosi assai i sinònimi di « porcu ». Ne truvarete certi in l’INFCOR. In quantu à l’etimulugia… « Mi pare chì vene da u latinu porcus ». Ai amparatu u latinu tù ? Bravu.

Allora, i Rumani avìanu duie manere di chjamà u porcu : porcus è sus. A siconda forma si ritrova in grecu anzianu (ὗς hus), in tedescu (Schwein), in inglese (sow) è ricularebbe à l’indo-europeanu

*sū-s-. Ma a parolla era diffìciule à declinà è u latinu hà sceltu di generalizà « porcus » cù parechje accezzioni : u porcu, a vulva di a donna, da quì a « purcellana » (prima una cunchiglia in forma di vulva po un tippu di ceràmica). Mi pare interessante di mintuvà chì u francese « truie » vene da u latinu porcus troianus, un porcu pienu à pìcculu caccighjume, tal’è u cavallu di Troia.

I primi porchi apparìscenu in Àsia Minore è ind’u rughjone di u Turchestan, à u principiu di l’era Terziaria. Si spàrghjenu dopu in l’Àsia sana po in Àfrica è in Auropa. Ci vole à ammintà chì hè statu dumatu in Auropa, ver’di 7.000 anni nanzu à Cristu.

A màghjina di u porcu hè spessu doppia. À i Rumani, i Grechi è i Galli, li piacia assai u purcellu è ghjè per via di’un allevu fàciule fàciule chì, à u medievu, era a robba viva a più cunsumata. Di fatti, sè u porcu t’avia una gattiva fama in certe riligioni (Mosè è Magumetu difèndenu di manghjà a so carne), pè i Cristiani, hè u cumpagnu di Sant’Antone. In l’astrolugia chinese, u porcu purterebbe à prusperità, a ghjente nata l’annu di u porcu essendu onesta, curagiosa è generosa. Ma da per lu mondu sanu, u purcellu hè goffu, grassu, manghjone. À tal’puntu chì ghjè un’inghjùria. Ind’a mitulugia greca, u porcu era liatu à Demetra è Zeus sarebbe statu nutritu da una lofia. Indè l’Egiziani, infine, u porcu era à le volte liatu à a fecundità è a à gattivera.

Eccu l’ora di a canzona. Oghje u Portugallu. •

aue-rect
pietra-rect
mattei-rect
pm-rect

Sustenite

A voce di l'autunumia dipoi sissant'anni

Abbunatevi

Arritti ùn pò campà senza voi !

soleco
ottavi
lmaiacciu
fratelliangeli
casart

Annonces
légales

Publicate i vostri annunzi ind'è Arritti : susteniteci !

Cultura

Anthologie des expression corses

le 16/05/2025

Eccu una spressione pròpiu corsa, dice Farrandu Ettori. Partuti da a ghjesgia San’Ghjuvanni di Càrbini (da induve vene u so…

Tricentinariu di a nàscita di Pasquale Paoli

le 16/05/2025

Arritti hà apertu quì una rubrica per fà cunnosce a grandezza di Pasquale Paoli à traversu sfarente testimogni di ghjente…

Hè esciutu u novu dischettu d’Eppò

le 08/05/2025

U fenòmenu Eppò ci attraghje dapoi qualchi annu sparghjendu gioia è allegrìa ! L’intìtulu u più cunnisciutu è Core Timpesta…

Da leghje dinù

Fatma Hassouna

Accapu di a reddazzione

le 16/05/2025

Fatma Hassouna hè una ghjurnalista fottograffa palestiniana. Vulìa dà un visu à i palestiniani tombi in Gasà, cuntà u so…

Tricentinariu di a nàscita di Pasquale Paoli

le 16/05/2025

Paoli

Scontru d’Arritti u 24 di maghju in Bastia

le 01/05/2025

Conf

Umagiu à Max Simeoni

le 09/04/2025

Max Simeoni

Recevez
notre Newsletter

Ricevite l’attualità è i cartulari di a nostra redazzione, per e-mail, una volta à a settimana.

Ricerca